Feedback

Als je het letterlijk vertaalt, betekent het terugkoppeling. Feedback is het geven van een terugkoppeling over het effect van iemands gedrag. We kennen daarin verschillende vormen:

• Positieve
• Negatieve
• Neutrale

Positieve feedback noemen we ook wel een compliment. Alhoewel het nog best lastig kan zijn om een goed compliment te geven, hebben we vaak de meeste moeite met negatieve feedback.

Negatieve feedback wordt nog wel eens verward met kritiek. Toch is er een verschil:

• Kritiek geeft een negatief oordeel of mening, je keurt het af. Het is meer een beoordeling.
• Feedback geeft een terugkoppeling op het effect van iemands gedrag. Je geeft daarmee de ander een mogelijkheid om het gedrag naar keuze aan te passen. 

In de praktijk ligt het natuurlijk niet zo zwart wit en voelt feedback soms als kritiek. 

“Weet je wat jij zou moeten doen?” Een duidelijke uiting van advies. Daarin geef je iemand mee wat hij of zij zou moeten doen, zou moeten laten of zou moeten vinden. Je hebt goede raad voor iemand. Bij feedback zeg je iemand niet wat die moet doen, maar laat je dat bij de ander. Je zegt wat het effect van iemands gedrag is op jou. Als de ander dit onwenselijk vindt, kan hij of zij dat wijzigen.

Goede terugkoppeling is vooral authentiek (vanuit jezelf) en duidelijk. Toch kun je met een beetje aandacht het wel makkelijker maken voor de ander. Ingrediënten voor goede feedback zijn:

1. Geef een duidelijke boodschap
2. Geef ook de reden waarom je de feedback geeft
3. Geef het op jouw eigen manier, zonder aangeleerde trucjes en heb oog voor je valkuilen
4. Geef ruimte aan de ander

Met name de focus op de toekomst in plaats van het verleden is een belangrijk aandachtspunt. Je kunt bijvoorbeeld beter ‘als je de volgende keer minder tekst gebruikt in je powerpoint komt het sterker over’ zeggen dan ‘doordat je veel tekst in je powerpoint had, kwam het niet zo sterk over’.

Tips om jouw feedback effectiever te maken:

• Vermijd superlatieven zoals ‘altijd’ of ‘nooit’
• Geef alternatieven
• Laat de ander reageren en geef tijd om na te denken en te reageren
• Bij complimenten: onderbouw wat de ander deed waar jij zo positief over bent
• Probeer geen strikjes of verzachtende woorden te gebruiken zoals ‘we’ waar je eigenlijk ‘jij’ bedoelt of ‘ik’

Op de werkvloer is feedback geven een belangrijke vaardigheid. Maar juist daar zien we het ook vaak mis gaan. Een grote misvatting is dat feedback iets is wat een leidinggevende moet doen, maar niet collega’s onderling. Of dat uit angst voor een negatieve impact op een relatie, er liever niets wordt gezegd wat negatief opgevat kan worden. Niets is minder waar. Een aantal zaken om in je achterhoofd te houden bij feedback geven aan collega’s:

1. Doe het liever eerder dan later: dat kan al na de eerste of de tweede keer dat iemand iets doet waar jij graag terugkoppeling op geeft.
2. Gebruik geen derden in je verhaal: geef feedback vanuit jezelf en betrek geen anderen die niet aanwezig zijn.
3. Geef ruimte: de ander heeft tijd nodig om de boodschap te verwerken en een reactie te geven.
4. Kies het juiste moment: geef feedback op een moment waarop jij het ook het liefste had gekregen. Dus niet als iedereen achter je rug het er al over heeft, of als je iets al talloze keren gedaan hebt.

Je leidinggevende is een van de lastigste personen om terugkoppeling aan te geven, zeker als het niet positief is. Het gaat hier om iemand die jou beoordeeld en dat brengt hoe je het ook went of keert toch een ongelijkwaardige relatie met zich mee. Toch is het belangrijk om wel feedback te geven, want je leidinggevende heeft grote invloed op je werkplezier. Vind je dit lastig? Dan geven we graag wat tips om het makkelijker te maken:

• Bereid je goed voor, oefen ook met anderen.
• Geef aan bij je leidinggevende dat je het lastig vindt en waarom.
• Benoem dat je het belangrijk vindt om de relatie goed te houden.

Voor leidinggevenden geldt dat zij verantwoordelijk zijn voor continue feedback aan alle medewerkers.

Tot nu toe hebben we het alleen gehad over geven, maar hoe ga je om met feedback ontvangen? Soms roept het allerlei reacties en emoties bij je op. Het belangrijkste is om feedback te leren herkennen en het te zien als iets waar je van kunt leren. Hou het volgende in gedachten bij het omgaan met feedback:

• Oordeel niet: dit is wat iemand ervaart en dat is goed.
• Maak onderscheid tussen wat iemand vindt en wat jij er mee doet.
• Hierin mag je feedback ook naast je neerleggen.
• Vraag verduidelijking en vraag naar de reden dat iemand je dit teruggeeft.
• Maak het niet te groot, we zijn niet perfect.